Τρίτη 4 Οκτωβρίου 2011

Όταν οι ειδικοί μιλούν...

Αγαπητοί αναγνώστες

Θα ξεκινήσω το σημερινό άρθρο ζητώντας τη κατανόηση σας ευθύς εξαρχής αφού θα ήθελα να σας δώσω κάποια δεδομένα που με αφορούν.

Στις τρέχουσες οικονομικές συγκυρίες, θα μπορούσα να θεωρήσω τον εαυτό μου ως έναν από τους τυχερούς πολίτες της χώρας αυτής, αφού έχω μια σταθερή εργασία, σωστά αμειβόμενη σε ένα καλό και σταθερό επαγγελματικό περιβάλλον. Αυτό μου δίνει ακόμα και σήμερα τη δυνατότητα να εξασφαλίζω τα απαραίτητα, να διατηρώ ένα αξιοπρεπές επίπεδο ζωής και το σημαντικότερο όλων, μου εξασφαλίζει το δικαίωμα να ονειρεύομαι την επόμενη μέρα. Πολλοί λοιπόν θα αναρωτηθούν, για πιο λόγο γκρινιάζω μέσα από τα άρθρα μου? Η απάντηση είναι απλή.

Κανένας δεν ζει μόνος του, κανένας δε μπορεί να αισθάνεται χαρούμενος και ικανοποιημένος όταν δίπλα του αντιμετωπίζει μιζέρια και κατήφεια. Το πιο σημαντικό από όλα όμως είναι ότι με απασχολεί πως θα εξασφαλίσουμε σε όλους το δικαίωμα στην αξιοπρέπεια και όχι πως θα υποβαθμίσουμε τη ζωή των πολλών, για να ζουν σε παραμυθένιο περιβάλλον κάποιοι λίγοι. Αυτό είναι απόλυτη υποχρέωση όλων μας αν θέλουμε να θεωρούμε εαυτούς στοιχειωδώς πολιτισμένους. Στόχος μας θα πρέπει να είναι να πάμε ένα βήμα μπροστά όλοι και όχι πως θα δυστυχήσουμε όλοι μαζί για να ικανοποιηθεί το ακόρεστο συναίσθημα της απληστίας κάποιων. Δεν μπορεί να αισθανόμαστε ευτυχισμένοι βλέποντας ότι οι πιο πολλοί δίπλα μας είναι δυστυχείς ή τείνουν να γίνουν. Η ευτυχία, η ικανοποίηση και η πληρότητα είναι θέμα προσωπικό και δεν εξαρτάται από το κακό επίπεδο ζωής των άλλων.

Επειδή λοιπόν αξιολογώ πως οι Ελληνικές κυβερνήσεις των τελευταίων δεκαετιών εξυπηρετούν μόνο την απληστία και τα προσωπικά τους συμφέροντα, τους καταλογίζω ευθύνες και τους θεωρώ υπαίτιους για τη σημερινή κατάσταση και ταυτόχρονα προδότες αφού ακόμα και σήμερα αδυνατούν να εκπληρώσουν τα καθήκοντα τους, όντας σε αφασία, παρασύροντας έναν ολόκληρο λαό στον πάτο προκειμένου να μη χάσουν τα «κεκτημένα» του μικρόκοσμου τους. Τέλος τονίζω με ιδιαίτερη έμφαση πως όλο αυτό το θέμα δεν είναι μόνο Ελληνικό αφού αφορά όλους τους λαούς της Ευρώπης και όχι μόνο. Η απληστία δεν έχει ταυτότητα και ο πλούτος δεν έχει εθνικότητα.

Αναρωτιέμαι λοιπόν αν η μικρή Ελλάδα με τους λίγους κατοίκους είναι σε θέση να επηρεάσει σε τέτοιο βαθμό τη παγκόσμια οικονομία. Αναρωτιέμαι επίσης αν αξίζει η Ελλάδα όλη αυτή την αρνητική δημοσιότητα με τόση ένταση και μένος. Μήπως είναι ένας καλός τρόπος να εφευρεθεί ένας «εχθρός» και ένα αρνητικό προς αποφυγήν παράδειγμα? Μήπως είναι επίσης ένας πολύ καλός τρόπος για να καλύψεις εσωτερικά προβλήματα? Αφού είναι Ελληνικό το ζήτημα γιατί διαδηλώνουν αγανακτισμένοι πολίτες στη Βρετανία, Πορτογαλία, Ισπανία, Νέα Υόρκη κλπ?

Επειδή όλα τα παραπάνω είναι προσωπική εκτίμηση και επειδή είμαι Έλληνας και μπορεί η άποψη μου να θεωρηθεί συναισθηματικά φορτισμένη ή μη αντικειμενική αναδημοσίευσα τη προηγούμενη εβδομάδα ένα άρθρο της Κυρίας Έκμαν η οποία έδωσε τη πραγματική διάσταση των πραγμάτων από τη σκοπιά του πολίτη. Αυτή τη φορά θα αναδημοσιεύσω ένα άρθρο Γερμανικής προέλευσης δοσμένο από έναν ειδικό σε θέματα ιστορίας και οικονομίας, δημοσιευμένο στο Γερμανικό SPIEGEL. Κατά την άποψη μου είναι ένα άρθρο που θα πρέπει όχι απλά να αναγνωστεί αλλά να μελετηθεί. Θεωρώ υποχρέωση μου να το μοιραστώ μαζί σας.

Συνέντευξη τουAlbrecht Ritschl,Wirtschaftshistoriker(καθηγητή Ιστορίας της Οικονομίας) στο περιοδικόSpiegel:

Spiegel: Κύριε Ritschl, η Γερμανία συζητάει αυτόν τον καιρό για περαιτέρω οικονομική βοήθεια για την Ελλάδα σαν υπεράνω όλων ηθικολόγος. Η κυβέρνηση ενεργεί με ακαμψία σύμφωνα με τη ρήση : ¨λεφτά θα πάρετε μόνο αν κάνετε αυτό που σας λέμε¨. Είναι δίκαιη αυτή η συμπεριφορά?
Ritschl: Όχι, είναι απολύτως αδικαιολόγητη.
Spiegel: Μάλλον δεν το βλέπουν έτσι οι περισσότεροι Γερμανοί.
Ritschl: Μπορεί, αλλά η Γερμανία έζησε τις μεγαλύτερες χρεοκοπίες της νεότερης ιστορίας. Την σημερινή οικονομική ανεξαρτησία της και τη θέση της ως Διδασκάλου της Ευρώπης την χρωστάει στις ΗΠΑ, οι οποίες μετά τον 1ο αλλά και τον 2ο Παγκόσμιο πόλεμο παραιτήθηκαν από το δικαίωμα τους για τεράστια χρηματικά ποσά. Αυτό δεν το θυμάται όμως κανείς.
Spiegel: Τί ακριβώς συνέβη τότε;
Ritschl: Η δημοκρατία της Βαϊμάρης κατόρθωσε να επιζήσει από το 1924 μέχρι 1929 αποκλειστικά με δανεικά, τα δε χρήματα για τις αποζημιώσεις του 1ου Παγκοσμίου πολέμου τα δανείστηκε από τις ΗΠΑ. Αυτή η ¨δανειακή Πυραμίδα¨ κατέρρευσε με την κρίση του 1931. Τα χρήματα των δανείων των ΗΠΑ είχαν εξαφανιστεί, η ζημιά για τις ΗΠΑ ήταν τεράστια, οι συνέπειες για την παγκόσμια οικονομία ήταν καταστροφικές.
Spiegel: Το ίδιο και μετά τον 2ο Παγκόσμιο πόλεμο;
Ritschl: Η Αμερική τότε φρόντισε να μην θέσει κανείς από τους συμμάχους αξιώσεις για αποζημίωση. Εκτός από μερικές εξαιρέσεις, ματαιώθηκαν όλες οι αξιώσεις μέχρι μια μελλοντική επανένωση των Γερμανιών (ανατολικής και δυτικής). Αυτό ήταν πολύ ζωτικό για την Γερμανία, ήταν στην ουσία η οικονομική βάση του γερμανικού μεταπολεμικού θαύματος. Αλλά παράλληλα, τα θύματα της γερμανικής κατοχής ήταν αναγκασμένα να αποποιηθούν των δικαιωμάτων τους για αποζημίωση, μεταξύ αυτών και οι Έλληνες.
Spiegel: Στη σημερινή κρίση παίρνει η Ελλάδα από Ευρώπη και ΔΝΤ 110 δις και συζητιέται ένα πρόσθετο πακέτο, που θα είναι εξ ίσου μεγάλο. Πρόκειται δηλαδή για πολλά χρήματα. Πόσο μεγάλες ήταν οι γερμανικές χρεοκοπίες;
Ritschl: Αναλογικά με την οικονομική επιφάνεια που είχαν ο ιΗΠΑ κατά την εποχή εκείνη, τα γερμανικά χρέη της δεκαετίας του 30 ισοδυναμούν με το κόστος της κρίσης του 2008. Συγκριτικά λοιπόν, τα χρέη της Ελλάδας είναι μηδαμινά.
Spiegel: Αν υποθέταμε οτι υπήρχε μια παγκόσμια λίστα για βασιλιάδες της χρεοκοπίας, ποιά θα ήταν η θέση της Γερμανίας;
Ritschl: Αυτοκρατορική. Σε σχέση με την οικονομική επιφάνεια της χώρας, η Γερμανία είναι ο μεγαλύτερος αμαρτωλός του 20ου αιώνα και πιθανόν της νεότερης οικονομικής ιστορίας.
Spiegel: Ούτε η Ελλάδα δεν μπορεί να μας ανταγωνιστεί;
Ritschl: Όχι, η Ελλάδα παίζει ένα δευτερεύοντα ρόλο. Υπάρχει βέβαια το πρόβλημα του κινδύνου της μετάδοσης της κρίσης στις γνωστές ευρωπαϊκές χώρες.
Spiegel:Η ομοσπονδιακή δημοκρατία της Γερμανίας θεωρείται ως h ενσάρκωση της σταθερότητας. Πόσες φορές έχει χρεοκοπήσει η Γερμανία;
Ritschl: Εξαρτάται πως το υπολογίζει κανείς. Τον τελευταίο αιώνα τουλάχιστο τρεις φορές. Μετά την τελευταία στάση πληρωμών στη
δεκαετία του 30, ανακουφίστηκε η Γερμάνια από τις ΗΠΑ με μια μείωση χρεών, ή αλλιώς ένα "Haircut", που ισοδυναμεί με ένα μεγαλόπρεπο Afro-Look που μετατρέπεται σε φαλάκρα. Από τότε κρατάει η χώρα την οικονομική λάμψη της, ενώ οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι δούλευαν σαν τα σκυλιά για να ορθοποδήσουν από τις καταστροφές του πολέμου και τη γερμανική κατοχή. Κι ακόμη το 1990 είχαμε επίσης μια στάση πληρωμών.
Spiegel: Πώς είπατε;
Ritschl: Βεβαίως! Ο τότε καγκελάριος Kohl αρνήθηκε να υλοποιήσει τη Συμφωνία του Λονδίνου, του 1953. Η συμφωνία έλεγε ότι οι γερμανικές πολεμικές αποζημιώσεις στην περίπτωση της επανένωσης των Γερμανίων θα πρέπει να τεθούν υπό επαναδιαπραγμάτευση. Η Γερμάνια όμως δεν πλήρωσε αποζημιώσεις μετά το 1990 (εκτός πολύ λίγων) ούτε τα αναγκαστικά δάνεια, ούτε τα έξοδα κατοχής. Η Ελλάδα είναι ένα από τα κράτη, που δεν πήραν δεκάρα.
Spiegel: Σε αντίθεση με το 1953, συζητείται επί του παρόντος η διάσωση της Ελλάδας, λιγότερο μέσω μιας μείωσης των χρεών και
περισσότερο μέσω μιας παράτασης του χρόνου πληρωμής των κρατικών ομολόγων, δηλαδή μιας ήπιας αναπροσαρμογής των χρεών. Μπορούμε εδώ να μιλάμε για επαπειλούμενη χρεοκοπία;
Ritschl: Οπωσδήποτε. Ακόμη κι αν ένα κράτος δεν είναι εκατό τα εκατό ανίκανο να ικανοποιήσει τους πιστωτές του, μπορεί να είναι υπό χρεοκοπία. Ακριβώς όπως στην περίπτωση της Γερμανίας τη δεκαετία του 50. Είναι ψευδαίσθηση να πιστεύουμε ότι η Ελλάδα θα μπορέσει μόνη της να πληρώσει τα χρέη. Και όποιος δεν το μπορεί είναι εξ ορισμού χρεοκοπημένος. Τώρα θα έπρεπε να καθοριστεί, ποιά χρηματικά ποσά είναι έτοιμοι οι πιστωτές να θυσιάσουν. Δηλαδή θα πρέπει να βρούμε ποιός θα πληρώσει το μάρμαρο.
Spiegel: Το κράτος που πληρώνει τα περισσότερα είναι η Γερμανία.
Ritschl: Μάλλον κάπως έτσι θα πρέπει να γίνει. Αλλά ήμασταν στο παρελθόν πολύ ανέμελοι. Η βιομηχανική μας παραγωγή κέρδισε πολλά από τις υπέρογκες εξαγωγές. Οι αντιελληνικές θέσεις που προβάλλονται από τα ΜΜΕ εδώ είναι πολύ επικίνδυνες. Μην ξεχνάτε ότι ζούμε μέσα σε ένα γυάλινο σπίτι: Το οικονομικό μας θαύμα πραγματοποιήθηκε αποκλειστικά και μόνο επειδή δεν αναγκαστήκαμε
να πληρώσουμε αποζημιώσεις.
Spiegel: Η Γερμανία δηλαδή θα έπρεπε να είναι πιο συγκρατημένη;
Ritschl: Η Γερμανία στον 20ο αιώνα άρχισε δυο πολέμους -το δεύτερο τον διεξήγαγε ως πόλεμο αφανισμού και εξολόθρευσης- και στη συνέχεια οι εχθροί της αποποιήθηκαν του δικαιώματος τους εν μέρει ή και καθολικά για αποζημιώσεις. Το οτι η Γερμανία πραγματοποίησε το θαύμα της πάνω στις πλάτες άλλων Ευρωπαίων δεν το έχουν ξεχάσει οι Έλληνες.
Spiegel: Τί εννοείτε;
Ritschl: Οι Έλληνες ξέρουν τα εχθρικά άρθρα στα γερμανικά ΜΜΕ πολύ καλά. Αν η διάθεση των Ελλήνων γίνει πολύ πιο
επιθετική, μπορεί να αναβιώσουν οι παλιές διεκδικήσεις, αρχίζοντας από την Ελλάδα, και αν η Γερμανία ποτέ αναγκαστεί να πληρώσει, θα μας «πάρουν ακόμη και τα σώβρακα». Θα έπρεπε αντίθετα να είμαστε ευγνώμονες, να εξυγιάνουμε την Ελλάδα με τα λεφτά μας. Αν εμείς εδώ παίξουμε το παιγνίδι των ΜΜΕ, παριστάνοντας τον χοντρό Εμίλ, που καπνίζει το πούρο του και αρνείται να πληρώσει, κάποτε κάποιοι θα μας στείλουν τους παλιούς λογαριασμούς.
Spiegel: Τουλάχιστον στο τέλος μερικές ηπιότερες σκέψεις: Αν μπορούσαμε να μάθουμε κάτι από τις εξελίξεις, ποια λύση θα ήταν η καλύτερη για την Ελλάδα και τη Γερμανία;
Ritschl: Οι χρεοκοπίες της Γερμανίας τα περασμένα χρόνια το δείχνουν: Το λογικότερο είναι τώρα να συμφωνηθεί μια μείωση του χρέους. Όποιος δάνεισε λεφτά στην Ελλάδα, πρέπει να χάσει ένα μεγάλο μέρος τους. Αυτό θα ήταν καταστροφικό για τις τράπεζες, γι' αυτό θα ήταν αναγκαίο ένα πρόγραμμα βοήθειας. Μπορεί αυτή η λύση να είναι ακριβή για τη Γερμανία, αλλά έτσι κι αλλιώς θα πρέπει να πληρώσουμε. Κι έτσι θα είχε και η Ελλάδα μια ευκαιρία για μια νέα αρχή.

Albrecht Ritsch, Wirtschaftshistoriker (καθηγητής Ιστορίας της Οικονομίας)
SPIEGEL Μετάφραση: Πάρις Μπαρμπάτσαλος.

Αυθεντικό:http://www.spiegel.de/wirtschaft/soziales/0,1518,769052,00.html

Σας ευχαριστώ για το χρόνο και τη προσοχή σας.

Να είστε όλοι καλά.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Αναγνώστες

Σελίδες